İzmir Dayanışma ve Bilimsel Araştırma Derneği Tüzüğü
BİRİNCİ BÖLÜM – DERNEĞİN ADI, MERKEZİ, AMAÇLARI, FAALİYET VE ÇALIŞMA ALANLARI
MADDE 1 – Derneğin Adı, Merkezi ve Amblemi
Derneğin adı, “İzmir Dayanışma ve Bilimsel Araştırma Derneği”dir. Kısaltması “İzmir Dayanışma Akademisi – İDA”dır. Derneğin merkezi İzmir’dir. Şubesi açılmayacaktır. Derneğin amblemi açık bir kitap üzerinde kanatları açık iki güvercindir. Amblem aşağıdaki gibidir.
MADDE 2 – Derneğin Amaçları
1. Toplum ve doğa yararına laik, eşitlikçi, özgürlükçü değerler ve bilimsel ilkeler temelinde eğitim ve araştırma faaliyetleri yürütmek, yürütülen faaliyetleri desteklemek ve sanatsal/kültürel faaliyetler gerçekleştirmek.
2. Bu doğrultuda, disiplinler arası ve disiplinler üstü çalışmaları destekleyerek bilimsel ve akademik bilgi üretmek.
3. Akademik özgürlükleri, eleştirel bilgi üretimini, bilgiye eşit olanaklarla ve kolay erişimi korumak ve desteklemek.
4. Bilim insanının toplumsal sorumluluklarının gerektirdiği üzere, cinsiyete ve cinsel yönelime dayalı, etnik, sınıfsal, inançsal, yaşla ve engellilikle ilgili her türlü ayrımcılığın karşısında olmak ve şiddetin karşısında barışı, insan hak ve özgürlüklerini savunmak.
5. Ulusal ve uluslararası düzeyde, benzer amaçlara sahip kişi ve kurumlarla iş birliği yapmak, dayanışma kurmak ve mevcut dayanışmayı güçlendirmek.
6. Anayasanın 56. maddesinde tanımlanan sağlıklı çevrede yaşama hakkının, doğal ve kültürel değerlerin korunmasının “sadece mevcut hukuksal düzenlemelerle sağlanamayacağı” düşüncesiyle, her türlü çevresel kirlenme, doğal ve kültürel değerin bozulmasına yönelik faaliyetler konusunda kamuoyunun bilgilendirilmesi ve uyarılması, bu kirletici ve bozan faaliyetlerin önüne geçmek için, her türlü hukuksal yola başvurmak, demokratik baskı grubu işlevini görmek, bu konuda yapılan yasal düzenlemelerin ve yönetim faaliyetlerinin ulusal ve uluslararası hukukun tanıdığı yollarla takipçisi olmak, her türlü çalışmayı yapmak.
MADDE 3 – Derneğin Faaliyet ve Çalışma Alanları
Dernek, amaçları doğrultusunda, ulusal ve uluslararası düzeyde aşağıdaki faaliyet ve çalışmaları yürütür:
1. Amaçları ve dernek üyelerinin ilgi alanları doğrultusunda ulusal ve uluslararası düzeyde bilimsel araştırmalar ve projeler yürütmek, ilgili kişi ve kurumlarla ortak bilimsel çalışmalar yapmak ve bunları raporlamak ve/veya yayımlamak.
2. Farklı alan ve disiplinlerde yürütülen çalışmaların duyurulması amacıyla gazete, dergi, kitap, bülten vb. yayınlar çıkarmak, faaliyetlerin sonuçlarını basılı ve/veya dijital ortamda kamuoyuyla paylaşmak.
3. Amaçlarını gerçekleştirmek için gerekli olan her türlü bilgi, belge, doküman ve yayınları temin etmek, dokümantasyon merkezi oluşturmak ve güncel bilgilerden toplumu haberdar etmek.
4. Kongre, sempozyum, çalıştay, konferans, panel, seminer, forum vb. bilimsel toplantılar; farklı alan ve disiplinlerde atölyeler, kurslar, yaz/kış okulu vb. eğitim faaliyetleri; sergi, konser vb. sanatsal faaliyetler düzenlemek.
5. Üyeler ve toplum arasındaki ilişkileri, dayanışmayı ve iletişimi geliştirmek için yemekli toplantılar, konser, tiyatro, sergi, spor, gezi vb. sosyal ve kültürel etkinlikler düzenlemek veya üyelerinin bu tür etkinliklerden yararlanmalarını sağlamak.
6. Ulusal ve uluslararası düzeyde kurum ve kuruluşlara üye olmak, yurt içindeki ve yurtdışındaki bilim insanlarıyla, kurum ve kuruluşlarla dayanışma faaliyetleri yürütmek.
7. Amaçları ile ilgisi bulunan ve kanunlarla yasaklanmayan alanlarda, ortak bir amacı gerçekleştirmek için diğer kurum ve kuruluşlarla platformlar oluşturmak.
8. Amaçları ile ilgisi bulunan ve kanunlarla yasaklanmayan alanlarda, yetkili organların kararı ile yurt içinde ve yurtdışında vakıf ve federasyonlar kurmak veya kurulu bir federasyona katılmak, gerekli izin alınarak derneklerin kurabileceği tesisleri kurmak.
9. Gerekli görüldüğü takdirde, yurt içinde ve yurtdışında temsilciler bulundurmak veya temsilcilikler açmak.
10. Gerek görülmesi halinde, 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütmek ve proje yürütüldüğü takdirde, maliyetler göz önüne alınarak ayni veya nakdi yardım almak.
11. Gerekli izinler alınmak şartıyla, yurtiçinden veya yurtdışından, gerçek veya tüzel kişilerden, ayni veya nakdi olarak bağış kabul etmek ve yardım toplama faaliyetlerinde bulunmak.
12. Üyelerinin yararlanması için lokal açmak, sosyal ve kültürel tesisler kurmak ve bunları teftiş etmek.
13. Üyelerinin gıda, giyecek vb. gibi zaruri ihtiyaç maddelerini ve diğer mal ve hizmetlerle kısa vadeli kredi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sandık kurmak.
14. Amaçları doğrultusunda ihtiyaç duyulabilecek her türlü taşınır/taşınmaz ekipman ve mal almak, satmak, kiralamak ve taşınmazlar üzerinde ayni hak tesis etmek.
15. Amaçları doğrultusunda faaliyet gösterebilmek için ihtiyaç duyulan gelirleri temin etmek amacıyla iktisadi, ticari ve sanayi işletmeler kurmak veya işletmek.
Derneğin Faaliyet Alanı
Dernek eğitim ve araştırma alanlarının yanı sıra, sosyal ve kültürel alanlarda, en geniş anlamda hakların savunulması doğrultusunda, yurt içi ve yurt dışında faaliyet gösterir. Üyeleri arasındaki mesleki ve insani dayanışmayı geliştirip destekler.
İKİNCİ BÖLÜM – ÜYELİK İŞLEMLERİ
MADDE 4 – Dernek Üyeliği
Derneğin Asli ve Onursal üye olmak üzere iki tür üyeliği vardır. Derneğin amaç ve ilkelerini benimseyen ve ilgili mevzuatın öngördüğü koşulları sağlayan her gerçek veya tüzel kişi derneğe üye olabilir. Yabancı gerçek kişilerin üye olabilmesi için Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olması da gerekir. Onursal üyelik için bu koşul aranmaz.
MADDE 5 – Asli Üye
Asli üyeler, kişinin derneğin bu tüzükteki amaç ve ilkelerini benimsediğini beyan ettiği başvurusu üzerine Yönetim Kurulu’nun alacağı kararla kabul edilir. Dernek başkanlığına yazılı olarak yapılan ve iletişim bilgilerinin de sunulduğu üyelik başvurusu, Yönetim Kurulu’nca en geç otuz gün içinde kabul veya ret şeklinde karara bağlanır ve sonuç başvuru sahibine yazılı olarak ve/veya elektronik posta yoluyla bildirilir. Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir. Üyeler, dernekte kayıtlı bulunan iletişim bilgilerinde bir değişiklik söz konusunda olduğunda bu değişikliği şahsen, telefonla veya elektronik posta yoluyla derneğe bildirme yükümlülüğündedir.
Genel üyelik şartları:
- 18 yaşını bitirmiş ve medeni hakları kullanma yeterliliğine sahip olmak.
- Fiil ehliyetine sahip ve derneğin amaç ve ilkelerini benimseyerek bu doğrultuda çalışmayı kabul eden, gerçek veya tüzel kişilere ilişkin mevzuatın öngördüğü koşulları taşımak.
- Dernekler yasası hükümleri gereğince üyeliğine engel herhangi bir durumu olmamak.
- Bu tüzükte belirtilen aidatı yıllık olarak ödemekle yükümlü olmak.
- Birlikte olma, karar alma ve eyleme ilkelerine uymayı taahhüt etmek.
- Mevcut tutum belgelerine uymayı taahhüt etmek.
MADDE 6 – Onursal Üye
Derneğe maddi ve manevi bakımdan önemli destek sağlamış veya derneğin ilke ve amaçlarına uygun çalışmalar yapmış gerçek veya tüzel kişiler Yönetim Kurulu kararı ile bu unvanı alabilir.
Yönetim Kurulu, onursal üye kabul etmek istediği kişileri bu isteğin gerekçesi ile birlikte ilk olarak elektronik posta ve/veya telefon mesajı yoluyla tüm asli üyelere önermek zorundadır. Önerinin ulaşmasından yirmi gün içinde, asli üyelerin beşte birinden aynı usulle gelen bir itiraz söz konusu olduğunda, Yönetim Kurulu onursal üyelik kararını ilk genel kurul sonrasına bırakmak zorundadır. Genel kurulda salt çoğunluk sağlandığı takdirde, kişinin onursal üyeliği kabul edilebilir. Bir itiraz olmaması durumunda ise Yönetim Kurulu kişinin onursal üyelik işlemini gerçekleştirebilir.
Onursal üyeler genel kurula katılıp söz alabilirler; fakat, oy kullanamazlar.
MADDE 7 – Aidat
Her bir asli üye derneğe giriş ödentisi ve aidat ödemekle yükümlüdür. Aidat miktarının tamamının ait olduğu yılın sonuna kadar, makbuz karşılığında veya derneğin banka hesabına ödenmesi zorunludur. Üyeler tarafından yapılan ödemeler, en eski tarihli borçlarına karşılık olarak mahsup edilir. Üyelik aidatının yeniden belirlenmesi için Yönetim Kurulu kararı gerekir. Salt çoğunluk sağlandığı takdirde üyelik aidatı değiştirilebilir.
Giriş ödentisini ve aylık-yıllık aidatı belirleme yetkisi Yönetim Kurulundadır.
Onursal üyeler de isterlerse 20 TL (Yirmi Türk Lirası) olan aidat ödemesi yapabilirler.
MADDE 8 – Üyelik Başvurusunun Reddi
Yönetim Kurulu, yazılı olarak yapılan üyelik başvurusunu reddederken bu kararını 10. maddede belirtilen üyelikten çıkarılma sebeplerinden en az birine dayandırmak zorundadır.
MADDE 9 – Üyelikten Çıkma
Her üyenin yazılı olarak istifa dilekçesi Yönetim Kurulu’na ulaştığı anda üyeliği sona erer. Üyelikten ayrılma, üyenin derneğe olan birikmiş borçlarını sona erdirmez.
MADDE 10 – Üyelikten Çıkarılma
Aşağıdaki durumlardan birinin tespit edilmesi halinde Yönetim Kurulu kararı ile ilgili üye dernek üyeliğinden çıkarılabilir:
- 5253 sayılı Dernekler Kanunu’na göre üye olma hakkını yitirmek.
- Üst üste iki yıla ait taahhüt ettiği aidatlarını ödememek.
- Derneğin bu tüzükte yazılı amaç ve faaliyetlerine aykırı davranmak.
- Dernek organlarınca verilen kararlara uymamak.
- Dernek yönetim kurulundan veya genel kurulundan yazılı veya sözlü olarak yetki almaksızın derneği yükümlülük altına sokmak, dernek adına beyanda bulunmak.
- Dernek kurullarında konuşulan önemli ve hassas olabilecek konuları derneğe zarar verebilecek şekilde üyeler dışına yaymak.
- Derneğin diğer üyelerine karşı saldırgan ve hakaretamiz tutum ve davranışlar sergilemek.
- Birlikte olma, karar alma ve eyleme ilkelerini ihlâl etmek.
Bu maddenin ilk iki bendi (1. ve 2. bentler) dışındaki gerekçelerle üyelikten çıkarılması ile ilgili usul Madde 11’e göre yürütülür.
Yönetim Kurulu, üyelikten çıkarma istemini elektronik posta veya iletişim numaralarına mesaj göndermek suretiyle tüm asli üyelere bildirmek zorundadır. Eğer üye, hakkında verilen üyelikten çıkarılma kararından önce istifa ederse, konuyla ilgili son durum elektronik posta veya iletişim numaralarına mesaj göndermek suretiyle tüm asli üyelere bildirilir.
Her halde, itirazlar nedeniyle Genel Kurul’a kalan üyelikten çıkarılma istemleri ve itiraz olmaması nedeniyle kesinleşmiş çıkarılma işlemleri ilk Genel Kurul’un gündem maddeleri arasında yer almalıdır. İlgili kişi, üyelikten çıkarılması kesinleşmiş olsa bile, yalnızca bu maddenin görüşüldüğü sırada Genel Kurul’da bulunma ve söz alma hakkına sahiptir. Üyelikten çıkarılan kişiye Genel Kurul çağrı usulüne uygun olarak kendisi ile ilgili maddenin görüşüleceği yer ve saat bildirilir.
Dernekten çıkan veya çıkarılanlar, üye kayıt defterinden silinir ve dernek mal varlığında hak iddia edemez.
MADDE 11 – Dernek Amaçlarına Aykırı Hareket Etme veya Bir Arada Yaşama İlkelerinin İhlâlinin Araştırılmasına Dair Genel Usul İlkeleri
– Dernek amaçlarına aykırılık ve/veya bir arada yaşama ilkelerinin ihlâli durumunda ihlâlde bulunan üyeye uzaklaştırma veya üyelikten çıkarma yaptırımından biri uygulanır.
– İhlalin araştırılmasıyla ilgili, araştırmayı yapacak kurulun belirlenmesi dahil, her türden usulü, ihlâl edilen olaya bağlı olarak Yönetim Kurulu belirler, taraflara bildirir ve uygular.
– Yönetim Kurulu süreçte ortaya çıkacak durumlara göre hakkaniyet ilkesini gözeterek ve gerekçelendirerek gerekirse başlangıçta belirlenen usullerde değişikliğe, düzenlemeye gidebilir.
– Şikâyet edilen üye son savunmasını kendisine yapılan tebliğden sonraki 10 gün içinde verir. Bu süre içinde son savunmasını yapmayan üyenin karar aşamasında kendisini savunma hakkı saklı kalır.
– İhlalin değerlendirilmesi ihlâl ile ilgili şikâyetin yapıldığı tarihte başlar ve en geç 6 ay içinde sonuçlandırılır.
– Gerekçelendirilmek şartı ile süre uzatımı Yönetim Kurulu kararı ile yapılır. Süre uzatımı en fazla 6 aydır.
– İhlâle dair son karar, başvurucuların talepleri de gözetilerek, Medeni Kanun’un toplantısız veya çağrısız alınan kararları düzenleyen 76. Maddesindeki “dernek üyelerinin tamamının kanunda yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya gelerek” hükmüne uygun olarak Yönetim Kurulu’nun belirleyeceği usulle alınır. Karar salt çoğunluk ile alınır. Karar alacakların sayısı üye sayısının yarısından az olamaz.
– Bu usulle yapılacak üyelikten çıkarma kararı kesindir.
– Üyelikten çıkarma kararı sonrasında Madde 10’da yer alan diğer hükümler uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM – DERNEĞİN ORGANLARI
MADDE 12 – Teşkilat Yapısı
Derneğin sadece Genel Merkez’den oluşan tek kademeli bir teşkilat yapısı vardır, şubesi yoktur. Dernek yurtiçinde veya yurtdışında gerekli gördüğü yerlerde faaliyetlerini yürütmek amacıyla temsilci bulundurabilir ve/veya temsilcilikler açabilir.
MADDE 13 – Derneğin Organları
Derneğin organları
- Genel Kurul
- Yönetim Kurulu
- Denetim Kurulu’dur.
Derneğin bu organları dışında ihtiyaç görülmesi halinde amaç ve faaliyetleri kapsamında Yönetim Kurulu Kararı ile kurullar ya da komisyonlar oluşturulabilir.
MADDE 14 – Genel Kurul
Genel Kurul, derneğin en yetkili ve en üst karar organıdır ve derneğe kayıtlı asli üyelerin katılımından oluşur.
MADDE 15 – Genel Kurulun Görev ve Yetkileri
Aşağıda yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır:
1. Dernek organlarının seçilmesi.
2. Dernek tüzüğünün değiştirilmesi.
3. Yönetim ve Denetim Kurulları raporlarının görüşülmesi ve aklanması.
4. Yönetim Kurulu tarafından hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi.
5. Dernek için gerekli olan taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması hususunda Yönetim Kurulu’na yetki verilmesi.
6. Yönetim Kurulu tarafından dernek çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanacak mevzuatın incelenip aynen veya değiştirilerek onaylanması.
7. Dernek Yönetim ve Denetim Kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine verilecek ücretler, her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve/veya yolluk miktarlarının tespit edilmesi.
8. Derneğin ulusal ve uluslararası kuruluşlara üye olarak katılması veya ayrılması.
9. Derneğin federasyona katılması ve ayrılmasının kararlaştırılması.
10. Derneğin vakıf kurması.
11. Derneğin feshedilmesi.
12. Yönetim Kurulu’nun diğer önerilerinin incelenip karara bağlanması.
13. Derneğin diğer organlarının denetlenmesi ve gerekli hallerde görevden alınması.
14. Üyeliğin reddi veya üyelikten çıkarma yönündeki Yönetim Kurulu istemlerinin ve bunlara karşı yapılan itirazların incelenmesi, karara bağlanması ve itiraz olmaksızın verilen kararların incelenmesi.
15. Derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işlerin görülmesi ve yetkilerin kullanılması.
16. Yönetim Kurulu tarafından onursal üyeliklere önerilen adayların durumunun incelenip karara bağlanması.
17. Temsilciliklerin açılmasının ve yetkilendirilmesinin kararlaştırılması veya bu hususta Yönetim Kurulu’na yetki verilmesi.
18. Birlikte olma, karar alma ve eyleme ilkelerinin belirlenmesi.
19.Yasalarda ve dernek tüzüğünde Genel Kurulca yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine getirilmesi.
MADDE 16 – Dernek Genel Kurulu’nun Kuruluş Şekli, Çağrı ve Toplantı Usulü
Genel Kurul bu tüzükte belirtilen zamanda olağan ve Yönetim ya da Denetleme Kurulu’nun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı isteği üzerine olağanüstü olmak üzere iki şekilde toplanır.
Çağrı Usulü
Olağan Genel Kurul 3 yılda bir defa, Mayıs ayı içerisinde, Yönetim Kurulu’nun belirleyeceği gün, saat ve yerde toplanır. Genel Kurul’a katılma hakkı bulunan üyeler, en az yirmi gün önceden, toplantının günü, saati, yeri ve gündemi en az bir gazetede veya derneğin internet sayfasında ilan edilmek, yazılı olarak bildirilmek, üyenin bildirdiği elektronik posta adresine ya da iletişim numarasına mesaj gönderilmek veya mahalli yayın araçları kullanılmak suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, aynı gündemle gerçekleştirilecek ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, otuz günden fazla olamaz. İlk toplantı çoğunluk sağlanamaması nedeniyle gerçekleştirilemezse keyfiyet en geç ertesi gün derneğin internet sitesinde duyurulur. Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. Bu durumda, ikinci toplantı geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılmak zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır. Genel kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.
Yönetim Kurulu ya da Denetim Kurulu’nun gerekli gördüğü hallerde veya dernek asli üyelerinin beşte birinin yazılı isteği üzerine gerçekleştirilecek Olağanüstü Genel Kurul’un çağrısı Denetim Kurulu’nun veya dernek asli üyelerinin beşte birinin talebi Yönetim Kurulu’na ulaştığı günden itibaren üç iş günü içinde yapılmak zorundadır. Olağanüstü Genel Kurul, çağrı tarihinden itibaren en erken on beş en geç otuz gün sonra yapılmalıdır. Olağanüstü Genel Kurul çağrısı, Olağan Genel Kurul toplantısı için yapılan çağrı içeriğinin yanı sıra, olağanüstü toplantının aciliyetinin ve öneminin gerekçesini de ayrıca içermelidir. Çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, aynı gündemle gerçekleştirilecek ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, yirmi günden fazla olamaz. Olağanüstü Genel Kurul’a dair, bu maddede ayrıca bir düzenleme bulunmayan hususlarda, Olağan Genel Kurul’a ilişkin hükümler uygulanır.
Toplantı Usulü
Genel Kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde ise üçte ikisinin (2/3) katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, Yönetim ve Denetim Kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz. Genel Kurul’a katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, Yönetim Kurulu üyeleri veya Yönetim Kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, Yönetim Kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler. Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı Yönetim Kurulu başkanı veya görevlendireceği Yönetim Kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de Yönetim Kurulunca bir tutanak düzenlenir. Ayrıca, çoğunluk sağlanamaması nedeniyle toplantı gerçekleştirilemezse keyfiyet en geç ertesi gün derneğin internet sitesinde duyurulur. Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek Divan Heyeti oluşturulur. Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin Divan Heyeti’ne kimliklerini göstermeleri ve hazirun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur. Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması Divan başkanına aittir. Genel Kurul’da, yalnızca gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen konuların gündeme alınması zorunludur.
MADDE 17 – Genel Kurul’un Oy kullanma ve Karar Alma Usul ve Şekilleri
Genel Kurul’da her üyenin bir oy hakkı vardır, üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır. Onursal üyeler Genel Kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar. Tüzel kişinin üye olması halinde, tüzel kişinin Yönetim Kurulu başkanı veya temsilen görevlendireceği kişi oy kullanır.
Oylamalar, Genel Kurul tersi bir karar vermedikçe açık, Yönetim ve Denetleme Kurulları seçimi ise gizli oyla yapılır. Toplantıda hazır bulunan üyelerin beşte biri tarafından bir gündem maddesinin gizli oylama ile karara bağlanması Genel Kurul öncesinde veya hemen o gündem görüşülmeden önce yazılı olarak istenir ise, o maddeye ilişkin oylama gizli oylama şeklinde gerçekleştirilir. Açık oylamada Divan başkanının belirteceği yöntem uygulanır. Gizli oylamada ise Divan başkanı tarafından mühürlenmiş kağıtlar veya oy pusulaları üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra, içi boş bir kaba atılır ve oy vermenin bitiminden sonra açık dökümü yapılarak sonuç belirlenir.
Genel Kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Ancak, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları toplantıya katılanların en az üçte iki (2/3) çoğunluğuyla alınabilir. Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve Divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler Yönetim Kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim Kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen Yönetim Kurulu’na yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.
MADDE 18– Toplantısız veya Çağrısız Alınan Kararlar
Bütün üyelerin bir araya gelmeksizin yazılı katılımıyla alınan kararlar ile dernek üyelerinin tamamının bu tüzükte yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya gelerek aldığı kararlar geçerlidir. Bu şekilde karar alınması olağan toplantı yerine geçmez.
MADDE 19 – Yönetim Kurulu
Yönetim Kurulu, Genel Kurul tarafından üç yıl süre ile seçilmiş beş asil ve beş yedek üyeden oluşur. Yönetim Kurulu’nda açılacak yerlere aldıkları oy sırasına göre yedekler geçer. Yönetim Kurulu bütün faaliyetlerinden Genel Kurul’a karşı sorumludur. Yönetim Kurulu’na seçilen asil üyeler seçimden sonraki ilk toplantıda bir başkan, bir başkan yardımcısı, bir genel sekreter, bir sayman ve bir üye belirler.
Yönetim Kurulu yılda en az dört kez toplanır ve toplantı sonuçları ile derneğin durumuna dair son bilgileri toplantıdan sonra en geç otuz gün içinde asli ve onursal üyelere elektronik posta yoluyla bildirir. Yönetim Kurulu, tüm üyelerinin haberdar edilmesi şartıyla her zaman toplantıya çağrılabilir. Yönetim Kurulu’nun toplantı yeter sayısı üye sayısının salt çoğunluğudur. Karar yeter sayısı ise toplantıya katılanların salt çoğunluğudur. Yönetim Kurulu asil üyeliğinden istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde, Genel Kurul’da aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması zorunludur. Yönetim Kurulu üye sayısı boşalmalar nedeniyle yedeklerin de yerine getirilmesinden sonra üye tam sayısından aşağıya düşerse, Genel Kurul mevcut Yönetim Kurulu üyeleri veya Denetleme Kurulu tarafından bir ay içinde toplantıya çağrılır. Çağrının yapılmaması halinde, dernek üyelerinden birinin başvurması üzerine sulh hâkimi duruşma yaparak, dernek üyeleri arasından seçeceği üç kişiyi bir ay içinde Genel Kurul’u toplamakla görevlendirir.
MADDE 20 – Yönetim Kurulu’nun Görev ve Yetkileri
Yönetim Kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir:
1. Derneği temsil etmek veya bu hususta Yönetim Kurulu üyelerinden bir veya birkaçına yetki vermek.
2. Genel Kurul gündemini hazırlamak.
3. Mevzuattaki usuller uyarınca Olağan Genel Kurul çağrısını yapmak.
4. Derneğin gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi Genel Kurul’a sunmak.
5. Yönetim ve Denetim Kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine verilecek ücretler, her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve/veya yolluk miktarlarının Genel Kurul’da tespit edilmesi halinde bu tespiti uygulamak, yürütmek.
6. Genel Kurulca onaylanan bütçe dâhilinde harcamalarda bulunmak, çalışmaları düzenlemek, haberleşmeyi yönetmek ve mevzuatta belirtilen üye kayıt defteri, karar defteri, evrak kayıt ve işletme hesabı defterlerini mevzuata uygun şekilde tutmak.
7. Derneğin çalışmaları ile ilgili yönetmelikleri hazırlayarak Genel Kurul onayına sunmak.
8. Genel Kurul’un verdiği yetki ile taşınır ve taşınmaz mal satın almak, derneğe ait taşınır ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa ettirmek, kira sözleşmesi yapmak, dernek lehine rehin ipotek veya ayni haklar tesis ettirmek.
9. Denetim Kurulu’nun istediği tüm belgeleri haklı bir sebep olmaksızın on beş günü geçirmemek üzere dernek merkezinde hazır etmek.
10. Denetim Kurulu’nun hazırladığı raporların kopyasını ekleri ile birlikte üyelerin istediğinde görebileceği şekilde dernek merkezinde muhafaza etmek.
11. Genel Kurul’un verdiği yetki ile, gerekli görülen yerlerde temsilcilik açılmasını sağlamak.
12. Genel Kurul’da alınan kararları uygulamak.
13. Her faaliyet yılı sonunda derneğin işletme hesabı tablosu veya bilanço ve gelir tablosu ile Yönetim Kurulu çalışmalarını açıklayan raporunu düzenlemek, toplandığında Genel Kurul’a sunmak.
14. Bütçenin uygulanmasını sağlamak.
15. Üyelik başvurusu ve üyelikten çıkarılma hususlarında karar vermek ve ilgili maddelerdeki işlemleri usulüne uygun bir şekilde yerine getirmek.
16. Derneğin amaçlarını gerçekleştirmek için her türlü kararı almak ve uygulamak.
17. Genel Kurul’un, dernek tüzüğünün ve ilgili dernekler mevzuatının kendisine verdiği diğer işleri yapmak ve yetkileri kullanmak.
MADDE 21 – Denetim Kurulu
Denetim Kurulu üç yılda bir kez Genel Kurul tarafından gizli oyla seçilen üç asil ve üç yedek üyeden oluşur. Denetim Kurulu asil üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu taktirde Genel Kurul’da aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması zorunludur. Denetim Kurulu kararı, asil üyelerin tamamının katıldığı oylama sonucunda salt çoğunluk kararı ile alınır. Denetim Kurulu yılda en az bir kez toplanır, denetim ve incelemelerini yapar.
Denetim Kurulu, derneğin tüzükte gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre yılda en az bir kez denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde toplantıdan sonra en geç on beş gün içerisinde asli ve onursal üyelere elektronik posta yoluyla bildirir. Ayrıca, bu rapor ve ek dayanak belgeleri Yönetim Kurulu’na sunar. Yönetim Kurulu tüm bu belgelerin kopyasını üyelerin istediğinde görebileceği şekilde dernek merkezinde muhafaza etmekle yükümlüdür.
Denetleme sonunda hazırlanan rapora, Yönetim Kurulu’nun ve üyelerin rapora dair itiraz ve düzeltmeleri sonucunda yapılan ek incelemelerle Denetim Kurulu tarafından nihai hali verilir ve rapor Genel Kurul’a sunulur. Denetleme Kurulu’nun denetleme sonuç raporu, Genel Kurul’un belirlenen ilk toplantı tarihinden önce en az 5 gün boyunca dernek merkezinde tüm üyelerin incelemesine açık olmak zorundadır.
Denetim Kurulu’nun kararı ile, her türlü bilgi, belge ve kayıtların, dernek yetkilileri tarafından beş iş günü içinde dernek merkezinde hazır edilmesi zorunludur.
Denetim Kurulu, gerektiğinde Genel Kurul’u toplantıya çağırır.
MADDE 22 – Temsilcilikler
Derneğin herhangi bir şubesi yoktur ancak yurtiçinde veya yurtdışında gerekli gördüğü yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla temsilcilik açabilir. Temsilciliğin adresi, temsilci olarak görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından o yerin mülki idare amirliğine yazılı olarak bildirilir. Temsilciliklerin dernek Genel Kurullarında temsil edilmesi şartı aranmaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM – DERNEĞİN MALİ İŞLEYİŞİ
MADDE 23 – Derneğin Gelirleri
Derneğin gelirleri şu kaynaklardan sağlanır:
- Üye aidatları.
- Resmi ve özel kurum, kuruluş ve kişilerin yapacakları her türlü bağışlar, yardımlar ve armağanlar.
- Araştırma, proje ve yayınlardan sağlanan gelirler.
- Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler.
- Mesleki, kurumsal ve sosyal dayanışmayı artırmak amacı ile ve sosyal-kültürel faaliyetler yoluyla sağlanacak gelirler.
- Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak bağış yardımlar.
- Benzer amaçlı derneklerden, işçi, işveren ve memur sendikalarından ve mesleki kuruluşlardan alınan ayni ve/veya nakdi yardımlar.
- Kamu kurum ve kuruluşları ile ortak yürütülen projeler nedeniyle sağlanan ayni ve/veya nakdi yardımlar.
- Yurt dışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan sağlanan ayni ve/veya nakdi yardımlar.
- Ulusal ve uluslararası proje hazırlama ve uygulama gelirleri.
- Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden ele edilen kazançlar.
MADDE 24 – Derneğin Giderleri
Yönetim Kurulu, derneğin amaçları doğrultusunda ve Genel Kurul tarafından kabul edilen bütçeye uygun olarak dernek harcamalarını yapar. Gerekli görülen durumlarda bütçe dışı harcamalar yapılabileceği gibi, bütçe fasılları arasında aktarmalar da yapılabilir. Bu takdirde ilgili durum raporda belirtilir.
MADDE 25 – Derneğin Defter Tutma Esasları ve Usulleri
Defter tutma esasları
Dernekte, işletme hesabı esasına göre defter tutulur. Ancak, yıllık brüt gelirin Dernekler Yönetmeliğinin 31. maddesinde belirtilen haddi aşması durumunda takip eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutulur. Bilanço esasına geçilmesi durumunda, üst üste iki hesap döneminde yukarıda belirtilen haddin altına düşülürse, takip eden yıldan itibaren işletme hesabı esasına dönülebilir.
Yukarıda belirtilen hadde bağlı kalmaksızın Yönetim Kurulu kararı ile bilanço esasına göre defter tutulabilir. Derneğin ticari işletmesi açılması durumunda, bu ticari işletme için, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutulur. Derneğin defter ve kayıtları Dernekler Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esasa uygun olarak tutulur.
MADDE 26 – Tutulacak Defterler
Dernekte, aşağıda yazılı defterler tutulur:
a) İşletme hesabı esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
- Karar Defteri: Yönetim Kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
- Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir.
- Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.
- İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir.
- Alındı Belgesi Kayıt Defteri: Alındı belgelerinin seri ve sıra numaraları, bu belgeleri alan ve iade edenlerin adı, soyadı ve imzaları ile aldıkları ve iade ettikleri tarihler bu deftere işlenir.
- Demirbaş Defteri: Derneğe ait demirbaşların edinme tarihi ve şekli ile kullanıldıkları veya verildikleri yerler ve kullanım sürelerini dolduranların kayıttan düşürülmesi bu deftere işlenir.
Alındı Belgesi Kayıt Defteri ile Demirbaş Defterinin tutulması zorunlu değildir, bu defterlerin tutulmasına dair Genel Kurul veya Yönetim Kurulu karar alabilir.
b) Bilanço esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
- (a) bendinin 1, 2 ve 3üncü alt bentlerinde kayıtlı defterler bilanço esasında defter tutulması durumunda da tutulur.
- Yevmiye Defteri ve Büyük Defter: Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu Kanunun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır.
MADDE 27 – Defterlerin Tasdiki
Dernekte, tutulması zorunlu olan defterler (Büyük Defter hariç), kullanmaya başlamadan önce İl Dernekler Müdürlüğü’ne veya notere tasdik ettirilir. Bu defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin ara tasdiki yapılmaz. Ancak, bilanço esasına göre tutulan Yevmiye Defteri’nin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik ettirilmesi zorunludur.
MADDE 28 – Gelir Tablosu ve Bilanço Düzenlenmesi
İşletme hesabı esasına göre kayıt tutulması durumunda yıl sonlarında (31 Aralık) (Dernekler Yönetmeliği EK16’da belirtilen) “İşletme Hesabı Tablosu” düzenlenir. Bilanço esasına göre defter tutulması durumunda ise, yıl sonlarında (31 Aralık), Maliye Bakanlığınca yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerini esas alarak bilanço ve gelir tablosu düzenlenir.
MADDE 29 – Derneğin Gelir ve Gider İşlemleri
Gelir ve gider belgeleri
Dernek gelirleri, (Dernekler Yönetmeliği EK17’de örneği bulunan) “Alındı Belgesi” ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer.
Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi harcama belgeleri ile yapılır. Ancak derneğin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesi kapsamında bulunan ödemeleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre gider pusulası, bu kapsamda da bulunmayan ödemeleri için (Dernekler Yönetmeliği EK13’te örneği bulunan) “Gider Makbuzu” veya “Banka Dekontu” gibi belgeler harcama belgesi olarak kullanılır.
Dernek tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri (Dernekler Yönetmeliği EK14’te örneği bulunan) “Ayni Yardım Teslim Belgesi” ile yapılır.
Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından derneğe yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise (Dernekler Yönetmeliği EK15’te örneği bulunan) “Ayni Bağış Alındı Belgesi” ile kabul edilir.
Bu belgeler; Ek13, Ek14 ve Ek15’te gösterilen biçim ve ebatta, müteselsil seri ve sıra numarası taşıyan, kendinden karbonlu elli asıl ve elli koçan yaprağından meydana gelen ciltler veya elektronik sistemler ve yazı makineleri aracılığıyla yazdırılacak form veya sürekli form şeklinde bastırılır. Form veya sürekli form şeklinde bastırılacak belgelerin, belirtilen nitelikte olması zorunludur.
MADDE 30 – Alındı Belgeleri
Dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılacak “Alındı Belgeleri” (Dernekler Yönetmeliği EK17’de gösterilen biçim ve ebatta) Yönetim Kurulu kararıyla, matbaaya bastırılır. Alındı belgelerinin bastırılması ve kontrolü, matbaadan teslim alınması, deftere kaydedilmesi, eski ve yeni saymanlar arasında devir teslimi ve alındı belgesi ile dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler tarafından bu alındı belgelerinin kullanımına ve toplanılan gelirlerin teslimine ilişkin hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.
MADDE 31 – Yetki Belgesi
Yönetim Kurulu asil üyeleri hariç, dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle, Yönetim Kurulu kararı ile tespit edilir. Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarını ihtiva eden (Dernekler Yönetmeliği Ek19’da yer alan) “Yetki Belgesi” dernek tarafından iki nüsha olarak düzenlenerek, dernek Yönetim Kurulu başkanınca onaylanır. Yönetim Kurulu asil üyeleri yetki belgesi olmadan gelir tahsil edebilir. Yetki belgelerinin süresi Yönetim Kurulu tarafından en çok bir yıl olarak belirlenir. Süresi biten yetki belgeleri birinci fıkraya göre yenilenir. Yetki belgesinin süresinin bitmesi veya adına yetki belgesi düzenlenen kişinin görevinden ayrılması, ölümü, işine veya görevine son verilmesi gibi hallerde, verilmiş olan yetki belgelerinin dernek Yönetim Kurulu’na bir hafta içinde teslimi zorunludur. Ayrıca, gelir toplama yetkisi Yönetim Kurulu kararı ile her zaman iptal edilebilir.
MADDE 32 – Gelir ve Gider Belgelerinin Saklama Süresi
Defterler hariç olmak üzere, dernek tarafından kullanılan alındı belgeleri, harcama belgeleri ve diğer belgeler özel kanunlarda belirtilen süreler saklı kalmak üzere, kaydedildikleri defterlerdeki sayı ve tarih düzenine uygun olarak 5 yıl süreyle saklanır.
MADDE 33 – Beyanname Verilmesi
Derneğin, bir önceki yıla ait faaliyetleri ile gelir ve gider işlemlerinin yıl sonu itibarıyla sonuçlarına ilişkin (Dernekler Yönetmeliği EK21’de bulunan) “Dernek Beyannamesi” dernek Yönetim Kurulu tarafından doldurularak, her takvim yılının ilk dört ayı içinde dernek başkanı tarafından mahalli mülki idare amirliğine verilir.
MADDE 34 – Bildirim Yükümlülüğü
Mülki amirliğe yapılacak bildirimler:
a) Genel Kurul Sonuç Bildirimi:
Olağan veya Olağanüstü Genel Kurul toplantılarını izleyen otuz gün içinde, Yönetim ve Denetim Kurulları ile diğer organlara seçilen asil ve yedek üyeleri içeren (Dernekler Yönetmeliği Ek3’te yer alan) Genel Kurul Sonuç Bildirimi mülki idare amirliğine verilir. Genel Kurul toplantısında tüzük değişikliği yapılması halinde; Genel Kurul toplantı tutanağı, tüzüğün değişen maddelerinin eski ve yeni şekli, her sayfası Yönetim Kurulu üyelerinin salt çoğunluğunca imzalanmış dernek tüzüğünün son şekli, bu fıkrada belirtilen süre içinde ve bir yazı ekinde mülki idare amirliğine verilir.
b) Taşınmazların Bildirilmesi:
Derneğin edindiği taşınmazlar tapuya tescilinden itibaren otuz gün içinde (Dernekler Yönetmeliği EK26’da sunulan) “Taşınmaz Mal Bildirimi”ni doldurmak suretiyle mülki idare amirliğine bildirilir.
c) Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi:
Dernek tarafından, yurtdışından yardım alınacak olması durumunda yardım alınmadan önce (Dernekler Yönetmeliği EK4’te belirtilen) “Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi” doldurulup mülki idare amirliğine bildirimde bulunulur. Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim şartının yerine getirilmesi zorunludur.
d) Değişikliklerin Bildirilmesi:
Derneğin yerleşim yerinde meydana gelen değişiklik (Dernekler Yönetmeliği EK 24’te belirtilen) “Yerleşim Yeri Değişiklik Bildirimi”; Genel Kurul toplantısı dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikler (Dernekler Yönetmeliği EK25’te belirtilen) “Dernek Organlarındaki Değişiklik Bildirimi” doldurulmak suretiyle, değişikliği izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine bildirilir. Dernek tüzüğünde yapılan değişiklikler de tüzük değişikliğinin yapıldığı Genel Kurul toplantısını izleyen otuz gün içinde, Genel Kurul sonuç bildirimi ekinde mülki idare amirliğine bildirilir.
MADDE 35 – Derneğin İç Denetimi
Dernekte Genel Kurul, Yönetim Kurulu veya Denetim Kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir. Genel Kurul, Yönetim Kurulu veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, Denetim Kurulu’nun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Denetim Kurulu tarafından en geç yılda bir defa derneğin denetimi gerçekleştirilir. Genel Kurul veya Yönetim Kurulu, gerek görülen hallerde denetim yapabilir veya bağımsız denetim kuruluşlarına denetim yaptırabilir.
MADDE 36 – Derneğin Borçlanma Usulleri
Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde Yönetim Kurulu kararı ile borçlanma yapabilir. Bu borçlanma kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak da yapılabilir. Ancak bu borçlanma, derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte yapılamaz.
BEŞİNCİ BÖLÜM – ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
MADDE 37 – Tüzük Değişikliği
Tüzük, Genel Kurul kararı ile değiştirilebilir. Genel Kurul’da tüzük değişikliği yapılabilmesi için Genel Kurul’a katılma hakkı olan üyelerin en az üçte ikisinin (2/3) toplantıda hazır bulunması gerekir. Bu oranın sağlanamaması nedeniyle toplantının ertelenmesi durumunda, ikinci toplantıda bu oran aranmaz. Ancak, bu ikinci toplantıya katılan üye sayısı, Yönetim ve Denetim Kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz. Tüzük değişikliği için karar yeter sayısı toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının üçte ikisidir (2/3). Genel Kurul’da tüzük değişikliği oylaması açık olarak yapılır, aksi teklif edilemez.
MADDE 38 – Derneğin Feshi ve Mal Varlığının Tasfiye Şekli
Genel Kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir.
Genel Kurul’da fesih konusunun görüşülebilmesi için Genel Kurul’a katılma hakkı bulunan üyelerin üçte iki (2/3) çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, Yönetim ve Denetim Kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının üçte ikisidir (2/3). Genel Kurul’da fesih kararı oylaması açık olarak yapılır.
Tasfiye İşlemleri
Genel Kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son Yönetim Kurulu üyelerinden oluşan Tasfiye Kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin Genel Kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adında “Tasfiye Halinde İzmir Dayanışma ve Bilimsel Araştırma Derneği” ibaresi kullanılır.
Tasfiye Kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul, önce derneğin hesaplarını inceler. İnceleme esnasında derneğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklı olması durumunda alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan tüm para, mal ve hakları, Genel Kurul’da belirlenen yere devredilir. Genel Kurul’da devredilecek yer belirlenmemişse derneğin bulunduğu ildeki amacına en yakın ve feshedildiği tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir.
Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye işlemleri, mülki idare amirliklerince haklı bir nedene dayanılarak verilen ek süreler hariç üç ay içinde tamamlanır.
Derneğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip Tasfiye Kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile dernek merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilmesi ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.
Derneğin defter ve belgelerini Tasfiye Kurulu sıfatıyla son Yönetim Kurulu üyeleri saklamakla görevlidir. Bu görev, bir Yönetim Kurulu üyesine de verilebilir. Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır.
MADDE 39 – Birlikte olma, karar alma ve eyleme ilkeleri
Dernek üyelerinin aralarındaki ilişkiyi düzenleyen, bir arada bulundukları, karar aldıkları ve eyledikleri durumlarda uymayı taahhüt ettikleri ilkelerdir. Tüzüğün ayrılmaz parçası olarak kabul edilmelidir. Derneğin amaçları da bu ilkelerdendir. Genel Kurul tarafından belirlenir. Bu ilkelerde yapılması ivedilikle gerekli değişiklikler işbu Tüzüğün Medeni Kanun’a dayanan 18. maddesine göre yapılabilir. Karar salt çoğunluk ile alınır. Karar alacakların sayısı üye sayısının yarısından az olamaz. İlkelerin ilgası ancak Genel Kurulda yapılır.
Birlikte olma, karar alma ve eyleme ilkelerinin ihlâli durumunda uyarma veya üyelikten çıkarma yaptırımından birisi uygulanır. İhlalin araştırılması Yönetim Kurulu tarafından yürütülür. Yönetim Kurulu, süreçte ortaya çıkacak durumlara göre hakkaniyet çerçevesinde ve gerekçelendirerek araştırmasını tamamlar; ihlâlde bulunana uyarma verir ya da üyelikten çıkarma istemiyle işbu Tüzüğün 10 ve 11. maddesine göre davranır.
MADDE 40 – Hüküm Eksikliği
Bu tüzükte belirtilmemiş hususlarda Dernekler Kanunu, Türk Medeni Kanunu ve bu Kanunlara atfen çıkartılmış olan Dernekler Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuatın dernekler hakkındaki hükümleri uygulanır.
Bu tüzük 40 (Kırık) maddeden ibarettir; 21 Mayıs 2022’de yapılan II. Olağan Genel Kurul’da değiştirilmiştir.