Ekonomi Okumaları Atölyesi
(veriler, kavramlar, kuramlar, tartışmalar, yalanlar, görünmeyenler)
(başvuranlara ayrıca bir form gönderilecektir)
Yürütücü: Aydın Arı
Amaç: Katılımcılara “ekonomist” bir bakış açısı kazandırmak. Öyle ki, baktığı her olgu, olay, gözlem, ilişki, yaklaşım, bakış, tutum, durum, karar, haber, işlemde ekonomik bir neden-sonuç ilişkisi görsün. Öyle ki, diğer sosyal bilimciler tarafından ekonomizmle, indirgemecilikle suçlansın.
Hedef kitle, kontenjan: Belirli bir düzeyde ekonomi / sosyal bilimler formasyonu fena olmaz ama belirleyici koşul değildir. Kabulde cinsiyet dengesi gözetilecektir. Sınırlı sayıda (20-25 kişi) kontenjanla yüzyüze, yanyana buluşmalar biçiminde olacağı için lütfen devam edemeyecekseniz, atölye gerekliliklerini yerine getiremeyecekseniz başkalarını dışarıda bırakmamak için başvurmayınız.
İşleyiş: Her buluşmada, planda belirtilen alana ilişkin, yürütücünün çerçeve sunumu ile başlayan, etkileşimli ve katılımcı bir tartışma ortamı inşa edilmesi arzulanmaktadır. Katılımcıların araştırma yapma ve bunları sunması, başkalarıyla tartışması esastır. Günümüz üniversiteleri, birbirine araştırmalarını anlatmayan, birbiriyle tartışmayan akademiklerle doludur. Oysa bilim pratiğinin temeli, eşit mesafelerde, konuşmak ve dinlemektir. Atölyeye kaydolanların araştırma görevi üstlenmesi, yürütmesi, sunması beklenmektedir.
Takvim: İlk buluşma 1 Aralık 2022 Perşembe. Devamında Şubat sonuna kadar her Perşembe aynı saatte, 18:00’de başlayıp küçük bir ara ile 20:30’da bitecektir. Atölye grubu uzlaşmayla değişiklik kararı alabilir. Her hafta ders öncesi 16:00-18:00 arası dileyenler için ek tartışmalar için buluşabilirler. Ders ortamının hazırlanması, çay kahve ikramı, mekânın düzen ve temizliği katılımcıların ortak yükümlülüğüdür.
Ölçme-değerlendirme:
Bilginin üretilmesinde olduğu kadar edinilmesinde de kolektif pratikler geliştirmek ve atölyeyi bir süre sonra tekrarlayabilmek için katılımcıların katkısını ölçmenin bir yolu ve gereği yok. Tüm içeriğe olabileceği gibi örneğin şunlara katkıda bulunabileceğinizi umut ediyorum:
– Şu ana kadar üzerinde konuşmadığımız bir veriyi, kavramı, kuramı, tartışmayı, yalanı, görünmeyeni anlatınız.
– Başvuru formundakiler gibi bir soru sorup yanıtlayınız.
– Bu yıl doğum gününüzde yayımlanan resmî gazetede yer alan bir ekonomi politik kararı değerlendiriniz.
– Atölye süresince okuduğunuz bir kitabı/edebiyat eserini ya da filmi/belgeseli özetleyiniz.
– Atölye ve yürütücüye eleştiri/katkı sunduğunuz bir değerlendirme yazınız.
Plan
- Hafta: Giriş, yöntem, kaynaklar, sorular, kurallar, çalışma grupları oluşturulması
- Hafta: Popülasyon, işgücü, işsizlik, ücret, örgütler, dışarıda kalanlar
- Hafta: Gelir, servet, borç, yoksulluk, açlık ve bunlardaki eşitsizlikler
- Hafta: Piyasa, üretim, rekabet, tekeller, tüketiciler
- Hafta: Şirket (sahipler/yöneticiler/çalışanlar), muhasebe, borçlar/ticaret hukuku
- Hafta: Ticaretin içi dışı
- Hafta: Para, banka, finans, bekleyişler
- Hafta: Ekonomi politikası kararları nasıl alınır?
- Hafta: Devlet, kamu, maliye, hazine, bütçe, gelirin yeniden dağılımı
- Hafta: Nepotizm, yolsuzluk, yeraltı ekonomisi, şirket suçları
- Hafta: Sonuç, özet, konuşulmayanlar (ev içi emek, tarım, ekoloji, iş cinayetleri, emeklilik, dayanışma), neyi nasıl yapmalı?
- Hafta: Filmler, romanlar, medya
- Hafta: Çalışma gruplarının sunumları
Kaynaklar
Alessandro Marzo Magno (2021), Paranın İcadı: Finans İtalyanca Konuşurken, Tellekt Yay.
Ali Ekber Yıldırım (2022), Yeni Tarım Düzeni: Pandemi-İklim Krizi ve Gıda Egemenliği, Sia Yay.
Anwar Shaikh (2018), Kapitalizm: Rekabet, Çatışma, Bunalımlar, Çev. Ümit Şenesen, Kırmızı Yay.
Aslıhan Aykaç (2021), Devletin İşçisi Olmak: Nazilli Basma Fabrikasında İşçi Sınıfı Dinamikleri, İletişim Yay.
Beverly Silver (2015), Emeğin Gücü: 1870’ten Günümüze İşçi Hareketleri ve Küreselleşme, Çev. Aslı Önal, Yordam Kitap.
Byung-Chul Han (2019), Psikopolitika: Neoliberalizm ve Yeni İktidar Teknikleri, Çev. Haluk Barışcan, Metis.
Charles Tilly (2020), Zor, Sermaye ve Avrupa Devletlerinin Oluşumu, 2. Baskı, Çev. Kudret Emiroğlu, İmge Kitabevi Yay.
Christian Fuchs (2015), Dijital Emek ve Karl Marx, Nota Bene Yay.
Corrado Andini (2020), “Marx Meets Keynes in the Classroom: Teaching a Simple Model of Modern Capitalism”, Review of Political Economy, 32:3, 414-432, (bağlantı)
Çiğdem Toker (2019), Kamu İhalelerinde Olağan İşler, Tekin Yay.
David Graeber (2015), Borç: İlk 5000 Yıl, Çev. Muammer Pehlivan, Everest Yay.
David Graeber (2021), Tırışkadan İşler, Çev. Burak Esen, Everest Yay.
Donald Quataert (2017), Osmanlı Devleti’nde Avrupa İktisadi Yayılımı ve Direnişi 1881 – 1908, Çev. Sabri Tekay, İletişim Yay.
Ellen Meiksins Wood (2021), Kapitalizmin Kökeni, Çev. A. Cevdet Aşkın, Yordam Kitap.
Éric Vuillard (2021), Yoksulların Savaşı, Çev. Nihan Özyıldırım, Can. Yay.
Giacomo D’Alisa, Federico Demaria ve Giorgos Kallis (2020), Küçülme: Yeni Bir Çağ İçin Kavram Dağarcığı, Metis Yay.
Ian Hacking (2005), Şansın Terbiye Edilişi, Çev. Mehmet Moralı, Metis Yay. (bağlantı).
Maurizio Lazzarato (2020), Borçlandırılmış İnsanın İmali – Neoliberal Durum Üzerine Deneme, Çev. Murat Erşen, Dergâh Yay.
Nurdan Gürbilek (2015), Sessizin Payı, Metis Yay.
Oğuz Işık (2022), Eşitsizlikler Kitabı: 2000’ler Türkiye’sinde Gelir, Tüketim ve Değişim, İletişim Yay.
Özgür Orhangazi (2020), Türkiye Ekonomisinin Yapısı: Sorunlar Kırılganlıklar ve Kriz Dinamikleri, İmge Kitabevi Yay.
Shoshana Zuboff (2021), Gözetleme Kapitalizmi Çağı, Okuyan Us Yayın.
Thomas Piketty (2014), Yirmi Birinci Yüzyılda Kapital, Çev. Hande Koçak, İş Bankası Kültür Yay.
Vincent de Gaulejac (2013), İşletme Hastalığına Tutulmuş Toplum, Çev. Özge Erbek, Ayrıntı Yay.
Wendy Brown (2018), Halkın Çözülüşü: Neoliberalizmin Sinsi Devrimi, Çev. Barış Engin Aksoy, Metis Yay.
Yasemin Özdek (2011), Şirket Egemenliği Çağı, Nota Bene Yay.
Yasin Durak (2018), Emeğin Tevekkülü: Konya’da İşçi-İşveren İlişkileri ve Dindarlık, İletişim Yay.
Zygmunt Bauman (1999), Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar, Çev. Ümit Öktem, Sarmal Yay.
Zygmunt Bauman (2019), Borçlu Zamanlarda Yaşamak: Citlali Rovirosa-Madrazo ile Söyleşi, Çev. Akın Emre Pilgir, Ayrıntı Yay.
Kurumlar
Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu
Dünya Eşitsizlikler Raporu 2022
Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi
Film
The Laundromat (2019), Yön: Steven Soderbergh
Inside Jobs (2010), Yön: Charles Ferguson
There Will Be Blood (2007), Yön: Paul Thomas Anderson, Eser: Upton Sinclair
Belgesel
Silicon Valley’s Online Slave Market (2019), Yön. Jess Kelly, BBC (bağlantı).
Missing Women and the Bachelor Time Bomb (2019), Yön. Antje Christ & Dorothe Dörholt, (bağlantı).
Medya
Halkın Çözülüşü: Neoliberalizmin Sinsi Devrimi (bağlantı).
Roman
Pantelis Varnava (1997), Kıbrıslı Rum ve Türklerin Ortak İşçi Mücadeleleri (Tarihten Olaylar), Çev. Thanasis Haranas, Lefkoşa.
Petros Markaris (2017), Batık Krediler, Can Yay.
Sadri Ertem (1931), Çıkrıklar Durunca, Salkımsöğüt Yay.
Zaven Biberyan (2020), Karıncaların Günbatımı, Çev. Sirvart Malhasyan, Aras Yay.
Ek okumalar
Radikal Solun Bir Aracı Olarak Enflasyon (bağlantı)
Denizcan Kutlu (2008). “Birikim, Emek Gücünün Yeniden Üretiminin Ücretdışılaştırılması ve
Sosyal Yardım: Kuramsal Bir Model Denemesi”. Mülkiye Dergisi, 42 (1), 47-78. (bağlantı)